A-đam có rốn không?

Mi-ken-lăng là một họa sĩ tài danh người Ý thời phục hưng, ông đã nhận lời tòa thánh La Mã vẽ một bức sơn dầu A-đam và Ê-va, và ông đã cố ý nêu câu hỏi khó cho Giáo hội:

"A-đam có rốn không ?"

Câu hỏi này bao hàm một mệnh đề chọn lựa: "A-đam có rốn hay A-đam không có rốn", buộc đối phương phải chọn lựa từ đó. Theo Thánh kinh thì Chúa Trời nặn ra A-đam theo hình dáng của người và lại rút của A-đam một cái xương sườn để tạo ra Ê-va. Rồi từ đôi nam nữ đầu tiên này đã sinh ra chúng sinh đông đúc ngày nay. A-đam là con người có sớm nhất và hoàn mĩ nhất. Chúng ta ai cũng có rốn, bởi vậy A-đam cũng phải có. Thế nhưng A-đam lại là hình dáng của Chúa Trời, A-đam có rốn, bởi vậy Chúa Trời cũng phải có rốn. Chúa Trời là đấng sáng tạo tối cao, lẽ nào ông ta còn bị cái nào đó sáng tạo và thai nghén. Nếu Chúa Trời không có rốn mà A-đam có thì rõ ràng Chúa đã không nặn ra A-đam giống như người. Và điều này đi ngược với Thánh kinh. Nếu cái rốn A-đam là một sai lầm của Chúa trong sáng tạo, thì điểm này đi ngược với Giáo nghĩa. Giáo nghĩa cho rằng Chúa Trời không bao giờ có sai lầm. Nếu A-đam không có rốn, thì là chúng ta ai cũng có mà A-đam lại không. Vậy sáng tạo của Chúa cũng chẳng phải là hoàn thiện, và A-đam không phải là con người hoàn mĩ. Tóm lại, dù rằng A-đam có rốn hay không đều khiến cho Giáo hội phải rơi vào hoàn cảnh mâu thuẫn khó bề thoát ra.

Mi-ken-lăng đã khéo léo dùng mệnh đề chọn lựa bắn trúng ngay điểm yếu nhất của người khác.

 

Nhận xét: Muốn có được hiệu quả biện luận theo dự định bằng thuât Lựa chọn giả thiết thì phải biết phát hiện mâu thuẫn của đối phương, rồi nhằm vào mâu thuẫn đó mà đặt điều kiện thích hợp. Như vậy có thể đẩy đối phương vào chỗ lúng túng. Một câu hỏi có hiệu quả tương tự câu hỏi của Mi-ken-lăng là hỏi về quyền năng của Chúa Trời: "Chúa Trời là đấng tối cao, với quyền năng tuyệt đối. Vậy Chúa Trời có thể tạo ra hòn đá mà ngài nhấc không nổi không?". Rõ ràng đây là một câu hỏi khó, trả lời có hay không đều đưa đối phương vào thế bí. Nếu Chúa Trời có thể tạo ra hòn đá mà ngài nhấc không nổi, vậy năng lực của ngài có hạn. Nếu Chúa Trời không tạo được hòn đá, vậy Chúa Trời cũng không phải là đấng toàn năng.